Światowy Dzień Walki z Rakiem.
Został on ustanowiony 4 lutego 2000 roku na Światowym Szczycie Waki z Rakiem w Paryżu, zorganizowanym przez dyrektora generalnego UNESCO i Prezydenta Francji. Na szczycie opracowano tzw. Kartę Paryską, zobowiązującą wszystkie kraje, które podpisały się pod nią do tworzenia programów zapobiegających chorobom nowotworowym. Nadrzędnym celem Światowego Dnia Walki z Rakiem jest zwrócenie uwagi na zapobieganie i leczenie chorób nowotworowych.
W profilaktyce chorób nowotworowych duże znaczenie ma odżywianie i tryb życia. Właściwa dieta, aktywność fizyczna oraz ograniczenie używek pomogą zmniejszyć ryzyko wystąpienia nowotworów. Należy także regularnie poddawać się badaniom profilaktycznym – wczesne wykrycie raka zwiększa szanse na wyleczenie. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia w ten sposób można uniknąć nawet 50% przypadków wszystkich nowotworów.
Zasady, których należy przestrzegać, zostały opracowane dzięki wieloletnim badaniom naukowym i opublikowane pod tytułem „Europejski Kodeks Walki z Rakiem”. Zawierają one następujące porady, pomocne w prowadzeniu zdrowego stylu życia i obniżeniu ryzyka zachorowania na raka:
- Nie pal, nie używaj tytoniu w żadnej postaci. Jeden papieros zawiera około 7 tysięcy substancji chemicznych, z czego ponad 70 jest silnie rakotwórczych. Palenie tytoniu ma związek między innymi z nowotworami płuc, przełyku, gardła, jamy ustnej oraz przyczynia się do 30 proc. zgonów z powodu nowotworów.
- Stwórz w domu środowisko wolne od dymu tytoniowego.
Dym tytoniowy wydychany przez palaczy do otoczenia – często określany, jako „dym środowiskowy”– stanowi przyczynę wymuszonego „biernego palenia” i niekorzystnie oddziałuje na oddychające nim osoby. Osoby narażone na wdychanie dymu tytoniowego wprowadzają do swojego organizmu te same rakotwórcze i trujące substancje, co palacz.
- Utrzymuj prawidłową masę ciała. Nadwaga i otyłość to drugi (po paleniu tytoniu) najważniejszy czynnik ryzyka wystąpienia nowotworów.
- Bądź aktywny fizycznie w codziennym życiu. Ogranicz czas spędzany na siedząco. Regularne ćwiczenia chronią m.in przed rakiem jelita grubego, piersi i błony śluzowej macicy.
- Przestrzegaj zaleceń prawidłowego sposobu żywienia. Jedz dużo produktów pełnoziarnistych, roślin strączkowych, warzyw i owoców. Ogranicz spożycie wysokokalorycznych produktów spożywczych (o wysokiej zawartości cukru
i tłuszczu). Unikaj słodzonych napojów, przetworzonego mięsa oraz ogranicz spożycie mięsa czerwonego i żywności z dużą ilością soli. - Jeśli pijesz alkohol dowolnego rodzaju, ogranicz jego spożycie. Abstynencja pomaga zapobiegać nowotworom. Picie każdej, nawet niewielkiej ilości alkoholu, zwiększa ryzyko zachorowania na raka.
- Unikaj nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne. Chroń się przed słońcem, używaj produktów przeznaczonych do ochrony przeciwsłonecznej, nie korzystaj z solarium. Nadmierna ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe wiąże się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi, takimi jak: rak skóry, choroby oczu (np. zapalenie spojówek, zaćma).
- Chroń się przed działaniem substancji rakotwórczych w miejscu pracy. Postępuj zgodnie z zaleceniami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy. Brak ochrony przed szkodliwymi substancjami chemicznymi obecnymi w miejscu pracy może przyczyniać się do występowania wielu rodzajów nowotworów, np. narażenie na chrom, nikiel, czy arsen zwiększa ryzyko wystąpienia raka płuca.
- Dowiedz się, czy w domu jesteś narażony na naturalne promieniowanie spowodowane wysokim stężeniem radonu. Radon to radioaktywny gaz szlachetny występujący w skorupie ziemskiej, jego wysokie stężenie przyczynia się do rozwoju raka płuca. Zaleca się regularne wietrzenie pomieszczeń.
- Zdrowie kobiet: karmienie piersią zmniejsza u matki ryzyko zachorowania na nowotwory – jeśli możesz karm piersią.
- Bierz udział w programie szczepień ochronnych. Około 18 proc. nowotworów w populacji światowej przypisuje się przewlekłym zakażeniom wirusowym, bakteryjnym i pasożytniczym. Na przykład HPV (wirus brodawczaka ludzkiego)jest przyczyną raka szyjki macicy. Z kolei przyczyną większości przypadków raka wątroby w Europie jest przewlekłe zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu B(HBV) lub C (HCV). Tej ostatniej chorobie można zapobiec, przyjmując szczepionkę ochronną przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby.
- Bierz udział w zorganizowanych programach badań przesiewowych w celu wczesnego wykrywania: raka jelita grubego (kobiety i mężczyźni), raka piersi (kobiety), raka szyjki macicy (kobiety). Szanse wyleczenia raka zwiększa jego wczesne rozpoznanie. Metody diagnostyczne pozwalają na wykrycie niektórych rodzajów nowotworów jeszcze przed pojawieniem się pierwszych objawów choroby, a nawet wykrycie zmian przedrakowych.