21 Lutego – Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego

Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego to święto ustanowione przez UNESCO 17 listopada 1999r.

Na datę obchodów Dnia Języka Ojczystego wybrany został 21 luty, upamiętniający wydarzenia 1952 roku, kiedy to w miejscowości Dhaka (obecnej stolicy Bangladeszu) doszło do demonstracji, a następnie zamordowania pięciu studentów, domagających się uznania ich języka ojczystego – bengalskiego (bangla) – za jeden z dwóch urzędowych języków ówczesnego państwa Pakistan. Dzień ten ma przypominać o tym jak ważna jest różnorodność językowa i o potrzebie jej ochrony, jako części dziedzictwa kulturowego. To także okazja do tego, by zwrócić uwagę na dbałość o język ojczysty, którym posługujemy się, na co dzień.

Kultywowanie polskich tradycji, znajomość języka, oraz kultury powinno być niezwykle ważne w świadomości wszystkich Polaków. Język polski jest jednym z najtrudniejszych do opanowania. Skomplikowana odmiana liczebników i czasowników, odmiana przez przypadki to wyzwanie nie tylko dla uczących się, ale także dla nas samych. Język Polski jest jednym z 25 najpopularniejszych na świecie. Używa go ponad 40 mln ludzi w naszym kraju i poza jego granicami.

Moja wierna mowo

Moja wierna mowo,
służyłem tobie.
Co noc stawiałem przed tobą miseczki z kolorami,
żebyś miała i brzozę i konika polnego i gila
zachowanych w mojej pamięci.

Trwało to dużo lat.
Byłaś moją ojczyzną bo zabrakło innej.
Myślałem że będziesz także pośredniczką
pomiędzy mną i dobrymi ludźmi,
choćby ich było dwudziestu, dziesięciu,
albo nie urodzili się jeszcze.

Teraz przyznaję się do zwątpienia.
Są chwile kiedy wydaje się, że zmarnowałem życie.
Bo ty jesteś mową upodlonych,
mową nierozumnych i nienawidzących
siebie bardziej może od innych narodów,
mową konfidentów,
mową pomieszanych,
chorych na własną niewinność.

Ale bez ciebie kim jestem.
Tylko szkolarzem gdzieś w odległym kraju,
success, bez lęku i poniżeń.
No tak, kim jestem bez ciebie.
Filozofem takim jak każdy.

Rozumiem, to ma być moje wychowanie:
gloria indywidualności odjęta,
Grzesznikowi z moralitetu
czerwony dywan podścieła Wielki Chwał,
a w tym samym czasie latarnia magiczna
rzuca na płótno obrazy ludzkiej i boskiej udręki.

Moja wierna mowo,
może to jednak ja muszę ciebie ratować.
Więc będę dalej stawiać przed tobą miseczki z kolorami
jasnymi i czystymi jeżeli to możliwe,
bo w nieszczęściu potrzebny jakiś ład czy piękno.

Czesław Miłosz

Promocja wielojęzyczności i ochrona języków ojczystych są od dawna na liście zagadnień priorytetowych UNESCO. Zagadnienie to staje się szczególnie istotne w sytuacji rosnącej co roku liczby języków ginących. Szacuje się, że spośród ponad 6 tysięcy istniejących obecnie języków, połowa zagrożona jest wyginięciem. Zaledwie kilka procent istniejących języków reprezentowanych jest w Internecie – największym powszechnym środku komunikacji. Z najnowszych danych wynika, że co dwa tygodnie znika bezpowrotnie jeden język, a 40 procent populacji świata nie ma obecnie dostępu do edukacji w swoim języku ojczystym. Jednocześnie, wraz z językiem ginie cały zasób wiedzy tradycyjnej i niejednokrotnie także związana z nim kultura rdzenna małych, lokalnych społeczności.

Język ojczysty, przekazany przez rodziców, a potem doskonalony w szkole i poprzez czytanie jest również podstawowym elementem tożsamości narodowej. To czytanie właśnie szczególnie ubogaca język, sprawia, że sprawnie i poprawnie nim się posługujemy i coraz lepiej komunikujemy. Czytajmy zatem jak najwięcej!!!

Strona Dnia w portalu UNESCO