„Bohaterom Majdanka, którzy walcząc przeciw hitlerowskiemu ludobójstwa o wolność swych Narodów i całej ludzkości, broniąc ideałów człowieczeństwa i godności własnej ponieśli tu śmierć męczeńską”

 

Po raz kolejny nasza bursa włączyła się do akcji „Szkoła Pamięta” organizowanej przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Podobnie jak w ubiegłym roku akcja polegała na podjęciu przez młodzież działań upamiętniających ważne rocznice i wydarzenia historyczne. W tym roku położono nacisk na to, aby zwrócić większą uwagę na historię małych ojczyzn oraz pamięć o lokalnych bohaterach.

W ramach akcji nasi wychowankowie przygotowali materiał i wykonali gazetkę dotyczący jednego z lubelskich miejsc pamięci – Majdanka – Niemieckiego Nazistowskiego Obozu Koncentracyjnego i Zagłady i znajdującego się tam Pomnika Walki i Męczeństwa Narodu Polskiego i Innych Narodów.

Majdanek – Niemiecki Nazistowski Obóz Koncentracyjny i Zagłady funkcjonował od października 1941 r. do lipca 1944 r. Niemiecki obóz koncentracyjny na Majdanku był miejscem masowej eksterminacji. Przyczyną wysokiej śmiertelności w obozie oprócz całokształtu warunków bytowych, pracy oraz chorób były bezpośrednie formy uśmiercania. Należały do nich m.in. topienie w dołach kloacznych, wieszanie, bicie na śmierć czy zastrzyki fenolu w serce. Najwięcej osób straciło życie w wyniku rozstrzeliwań oraz w komorach gazowych. Egzekucje odbywały się przez cały okres funkcjonowania obozu. Największa z nich miała miejsce 3 listopada 1943 r., kiedy w ciągu jednego dnia wymordowano ok. 18 000 Żydów z Majdanka oraz innych obozów na terenie Lublina. Od jesieni 1942 r. do początku września 1943 r. eksterminację więźniów, głównie Żydów, przeprowadzano w komorach gazowych przy użyciu tlenku węgla i cyklonu B.

Na Majdanku więziono ogółem około 150 tysięcy mężczyzn, kobiet i dzieci różnych narodowości.  Spośród prawdopodobnie 150 tysięcy więźniów, którzy przeszli przez Majdanek, według najnowszych ustaleń życie straciło blisko 80 tysięcy osób.

Więźniowie pochodzili prawie z 30 państw. Od pierwszych chwil pobytu w obozie więźniom nieodłącznie towarzyszyły głód, strach, katorżnicza praca i choroby. Za wszelkie rzeczywiste czy wyimaginowane przewinienia spadały na nich dotkliwe kary i szykany. Życie więźnia było nieustannie zagrożone. Więźniowie umierali w następstwie tragicznych warunków bytowych, ginęli w egzekucjach, mordowano ich w komorach gazowych. Wśród nich największą liczbę zmarłych i pomordowanych stanowili Żydzi (około 60 tysięcy osób), następnie Polacy, Białorusini, Ukraińcy i Rosjanie. Dla zatarcia śladów zbrodni zwłoki pomordowanych i zmarłych palono na stosach spaleniskowych i w krematorium.

Pomnik Walki i Męczeństwa odsłonięty został w 1969 roku w celu upamiętnienia ofiar niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego na Majdanku. Jest on częścią większej całości, czyli całego zespołu pomnikowego, na który składa się także Droga Hołdu i Pamięci oraz Mauzoleum. Twórcą tego dzieła architektoniczno-rzeźbiarskiego jest rzeźbiarz i architekt Wiktor Tołkin oraz inż. Janusz Dembek. Pomnik zaczyna się szeroką Drogą Pamięci i Hołdu, wzdłuż której znajduje się sześć zniczy z kolejno wyrytymi datami: 1939, 1940, 1941, 1942, 1943, 1944, z których ta ostatnia to rok wyzwolenia Lublina. Palące się znicze mają przywoływać wspomnienia lat okupacji tych terenów (1939-1944). Kolejny element to Droga-Zapadnia, którą trzeba przejść, aby dostać się do Bramy. Brama to granica pomiędzy dwoma światami. Światem obozu – zniewolenie, cierpienie, śmierć, a światem zewnętrznym – wolności, nadziei, do którego prowadziło zwolnienie z obozu lub śmierć. Po dojściu do Bramy przed zwiedzającymi roztacza się widok na teren byłego obozu oraz na znajdują się w oddali Mauzoleum. Obszar znajdujący się przed pomnikiem, którego granice wyznacza m.in. tzw. Czarna Droga i asfaltowa jezdnia, stanowi plac dla wielkich manifestacji – do 100 tys. osób. Po przejściu około kilometrowej drogi asfaltowej wzdłuż pół więźniarskich zwiedzający dochodzą do Mauzoleum, gdzie znajdują się prochy ofiar Majdanka. Płaska kopuła zakończona rzeźbionym fryzem oparta na trzech podporach to reminiscencja starosłowiańskiej urny prochowej z uniesioną pokrywą. Inspiracją dla autora był także rzymski Panteon – miejsce poświęcone kultowi wielu bogów, a także reprezentacyjna świątynia – miejsce pochówku wybitnych osób. Wytworzoną, zacienioną szczeliną przechodzi zwiedzający mając przed sobą wyrastający z głębi ziemi kopiec z ludzkimi prochami. Kopiec ten jest oświetlany naturalnym światłem przez otwór znajdujący się w pokrywie tej wielkie urny. Rzeźba fryzu przedstawia ślady postaci ludzkich w formie negatywu. Wyryta tam są także słowa z wiersza „Żałoba” Franciszka Fenikowskiego –

„Los Nasz Dla Was Przestrogą”.