Jak mawia stare porzekadło: małe dziecko – mały kłopot, duże dziecko – wie każdy, kto, na co dzień zmaga się z trudami wychowania nastolatka. Wiek dorastania sprawia, że „strony świata” dzieci i rodziców rozchodzą się w nieznanych kierunkach. Czasami mamy problem, aby znaleźć między sobą nić porozumienia. W ostatnich latach przejawy agresji wśród młodzieży nie tylko przybierają coraz to bardziej drastyczne formy, nie tylko obniża się wiek sprawców, ale i sama liczba chuligańskich wybryków. Zmieniło się również miejsce; teraz młodzież nie ogranicza się do różnego rodzaju agresywnych ataków wywołanych na ulicy. Coraz częściej słyszy się o agresji w szkole, zarówno w stosunku do innych uczniów, jak i nauczycieli, a nawet rodziców.                                                                                        Agresja wśród młodzieży może być wynikiem braku przystosowania się do życia w określonej społeczności. Podłoża agresji należy też doszukiwać się we wcześniejszych doświadczeniach dzieci, tak w życiu rodzinnym, jak i kontaktach z rówieśnikami. Na pewno wpływ na agresywną postawę dzieci ma sposób ich wychowania przez rodziców. Brak uczucia, szacunku i życzliwości w rodzinie, tolerowanie negatywnego zachowania się dziecka, bądź nadmierne stosowanie kar może być źródłem narastania wewnętrznych napięć wyrażanych później właśnie przez agresję. Stwierdzono również występowanie tych stanów u dzieci pochodzących z rodzin patologicznych, gdzie występują kłótnie między małżonkami lub istnieje problem alkoholizmu jednego lub obojga rodziców.

Jedną z głównych przyczyn agresywnych postaw upatrujemy w trudnościach w nauce. Różnica między oczekiwaniami pedagogów i rodziców a możliwościami intelektualnymi młodego człowieka powoduje nasilenie obronnej postawy, której wynikiem jest agresja. Wszechobecny kult konsumpcyjnego podejścia do życia, ciągłe dążenie do zaspokajania coraz większych potrzeb materialnych, stawia na podium postawy i osoby silne. Niewłaściwe oddziaływanie środków masowego przekazu ma również dość duże znaczenie. Dzieci i młodzież są bardzo podatne, wręcz chłoną wszelkie wiadomości płynące do nich z telewizji, a nie są wyposażone jeszcze w mechanizm obronny, który potrafiłby przefiltrować otrzymane informacje i wybrać tylko te, które są wartościowe. Innym powszechnie dostępnym dla dzieci źródłem, które przepełnione jest przemocą, to komputer i gry komputerowe. Rodzice, często błędnie, są przekonani, że gry komputerowe rozwijają zdolności dziecka. Wtedy w nagrodę lub z braku czasu dla własnych pociech kupują im bez zastanowienia gry. I faktycznie, trudno się nie zgodzić, że potrafią one uczyć. Niestety jednak, nie rozwijają tylko pozytywnych cech, ale także i negatywne. I choć z pozoru ta rozrywka jest niewinna, bo odbywa się na ekranie komputera, to jednak często angażuje emocjonalnie dziecko w przeżywanie przemocy. Młody człowiek utożsamia się z bohaterami gier, a często są to bohaterowie, żyjący wśród potworów lub w czasach wojny, gdzie jedynym wyjściem na przeżycie jest zabijanie. Ci słabsi psychicznie mają później problem z oddzieleniem świata realnego od świata gry; bezkrytycznie przyswajają złe zachowania swojego bohatera. Sposób, w jaki młodzi ludzie odnoszą się do siebie, rodziców czy ludzi starszych, z pewnością w dużym stopniu wynika również z telewizyjnych wzorców. Oglądając telewizję uczą się zachowań poprzez obserwację ludzi na ekranie. Oczywiście, nie ma pewności, że każde dziecko oglądające przemoc na ekranie będzie naśladować i przenosić swoje doświadczenia z rzeczywistości filmowo – komputerowej do realnej. Jednak znany jest pogląd, iż pozostają one w pamięci dziecka i mogą kiedyś dać o sobie znać. Nie mniejszy wpływ ma grupa rówieśników. Często wystarczy obserwacja kogoś agresywnego, by w nas samych wywołać bardziej agresywne zachowanie. Prawdopodobieństwo występowania naśladowania jest wyższe, jeżeli bardziej pozytywnie oceniany jest model. W grupach rówieśniczych chłopcy oceniani, jako silni i wytrzymali funkcjonują, jako osobnicy godni podziwu i zazdrości. Podobne zachowania są wśród dziewcząt, postrzeganych, jako atrakcyjne, pewne siebie, chętnie naśladowane. Jeżeli któryś z tych modeli staje się sprawcą przemocy, np. zabiera przedmioty, popycha kogoś, wygłasza złośliwości, jest bardzo prawdopodobne, że znajdzie naśladowców. Ważnymi czynnikami sprzyjającymi występowaniu agresji są akceptacja ze strony grupy, brak reakcji ze strony dorosłych i pozostawienie aktów przemocy bez kary oraz anonimowość, brak odpowiedzialności z uwagi na fakt, iż działa się w grupie.

W celu zapobiegania i zwalczania agresji wśród dzieci i młodzieży należy dokładnie poznać jej przyczyny i mechanizmy powstawania, stworzyć wspólny front działania obejmujący rodziców, nauczycieli, uczniów i lokalne środowisko. Obserwując narastającą przestępczość nieletnich, chuligaństwa, znieczulenia na cudzą krzywdę uświadamiamy sobie konieczność podjęcia działań profilaktycznych, zapobiegających takim negatywnym zjawiskom społecznym. W związku z tym wzrasta potrzeba większego zainteresowania się dziećmi, które w stosunkach z otoczeniem wykazują cechy niedostosowania społecznego, mają trudności w kontaktach z rówieśnikami, zbyt często zachowują się agresywnie. Wczesna interwencja nauczyciela czy wychowawcy już podczas pierwszych przejawów agresywnego zachowania wobec rówieśników nieumiejących się samodzielnie obronić, mogłaby skutecznie ustrzec przed poważniejszymi, bardziej odległymi konsekwencjami wychowawczymi. Dlatego tak istotna jest współpraca rodziców z nauczycielami- wychowawcami. Niejednokrotnie zauważalny brak reakcji ze strony opiekunów na występujące w ich obecności akty agresji, ignorowanie skarg dzieci (ofiar agresji) wywołują poczucie bezkarności i sprzyjają szerzeniu się agresywności wśród uczniów. Przeciwdziałanie agresji wśród młodzieży jest rzeczywiście bardzo trudne i nie zawsze kończy się sukcesem. Najważniejsze jest, by nigdy nie rezygnować z podejmowania wysiłków. Do najtrudniejszych sytuacji należą zwykle te, gdy dziecko staje się ofiarą przemocy ze strony przeważającej siły kolegi bądź grupy kolegów. Wsparcie rodziny oraz interwencja w postaci rozmowy z nauczycielami, wychowawcami są wówczas niezbędne. Nie można czekać, aż problem sam zniknie.  Raczej skomplikuje się i urośnie do rozmiarów trudnych do rozwiązania, nawet dla dorosłych. Najważniejsza jest komunikacja, sygnalizowanie problemu i współpraca Równie mocne wsparcie należy się dziecku, które samo zachowuje się agresywnie wobec innych, zwłaszcza słabszych. Spokojna rozmowa, w której okażemy ciepło i zrozumienie dla jego trudności w radzeniu sobie z przykrymi stanami emocjonalnymi oraz stanowczość w domaganiu się zaprzestania takich zachowań, zapewniają lepszy wpływ wychowawczy niż jakakolwiek kara. Aby skutecznie przezwyciężać agresję należy dostosować do niej odpowiednie środki oddziaływania pedagogicznego. Przeciwdziałając agresji frustracyjnej należy ustalić, które potrzeby uległy blokadzie powodując wystąpienie zachowań agresywnych oraz rozważyć możliwość ich zaspokojenia, np. zmienić metody wychowawcze, jeżeli w skutek otrzymywanych kar fizycznych, dziecko zachowuje się agresywnie. W zapobieganiu agresji naśladowczej, istotne znaczenie ma zabezpieczenie dzieci przed szkodliwym wpływem modeli agresywnego zachowania, np. ograniczyć oglądanie filmów ukazujących obrazy agresji. Środkiem zapobiegającym agresji instrumentalnej może być wykazanie jej nieskuteczności lub negatywnych jej konsekwencji. Zapobieganiu tej agresji służy także wytwarzanie właściwych postaw społecznych oraz związanej z nimi hierarchii wartości. W przypadku agresji patologicznej powinno się zapewnić jednostce odpowiednią opiekę lekarską, gdyż samo oddziaływanie wychowawcze nie przynosi wtedy pożądanych rezultatów. Dobra organizacja pracy wychowawczej, skuteczne zapobieganie przejawom wzmożonej agresji u dzieci, właściwe postępowanie z dzieckiem, które można już nazwać agresywnym – wymaga oprócz ogólnej orientacji w problematyce dotyczącej zachowania agresywnego, zrozumienia zasadniczych mechanizmów psychologicznych rządzących dziećmi. Ważne jest, aby na żadnym etapie pojawienia się i rozwoju problemu, nie bagatelizować różnych sygnałów, czy to ze strony naszych dzieci, czy ze strony nauczycieli. Każdy problem da się rozwiązać, tylko najpierw trzeba dostrzec jego istnienie.