8 MAJA – Ogólnopolski Dzień Bibliotekarza i Bibliotek

Na zapowiedź wydarzenia zaprezentowaliśmy obraz Giuseppe Arcimboldo pt. „Bibliotekarz”, który powstał około 1566 roku. Artysta wykonał go olejem na płótnie. Autor obrazu uwiecznił postać mężczyzny stworzonego z ułożonych na siebie ksiąg oraz notatników; otwarta książka imituje włosy, natomiast zakładki naśladują dłonie. Spójrzcie, jak kreatywnie przedstawiona została postać pracownika książki – XVI w.!!!

Ogólnopolski Dzień Bibliotekarza i Bibliotek obchodzony jest 8 maja od 1985 roku. Inicjatorem powstania tego święta jest Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich. To święto inauguruje Tydzień Bibliotek – szczególny czas, w którym zarówno biblioteki, jak i różnego rodzaju książnice w sposób znacznie bardziej aktywny otwierają się na swoich użytkowników.

Cofnijmy się w czasie.

Przekazy źródłowe informują o istnieniu bibliotek już w trzecim tysiącleciu p.n.e. (np. biblioteki w Egipcie za czasów IV Dynastii i w Chinach). W Mezopotamii w VII w. p.n.e. powstała Biblioteka Aszurbanipala zawierająca ponad 5000 dzieł na ponad 30 tys. tabliczkach klinowych. W starożytnej Grecji za najstarsze uchodziły biblioteki powstałe w VI wieku p.n.e. Najsłynniejsze były jednak biblioteki w Aleksandrii – Biblioteka Aleksandryjska założona przez Ptolemeuszów oraz biblioteka Serapejon przy świątyni Serapisa. Pierwsze informacje o zawodzie bibliotekarza pochodzą również jeszcze z czasów starożytnych.

Z okazji tego Święta prezentujemy zestaw aforyzmów, cytatów o bibliotekach i bibliotekarzach, które wyszły spod pióra autorów –  twórców książek. Przeczytajcie je, a być może pozwolą one Wam uzmysłowić kulturotwórczą rolę bibliotek i jej pracowników w całych dziejach ludzkości.

Anonim: Szkoła bez biblioteki jest jak twierdza bez zbrojowni.

Izaak Babel: Ludzie, którzy władają biblioteką, zetknęli się z książką, z życiem odbitym, stali się poniekąd sami już tylko lustrzanym odbiciem rzeczywistości żyjących ludzi.

Jorge Louis Borges: Zawsze wyobrażam sobie raj jako bibliotekę, nigdy jako ogród.

Nicholas Chamfort: Większość czytelników gromadzi książki w swej bibliotece, a większość pisarzy umieszcza swą bibliotekę w swych książkach.

Carlos María Domínguez: Biblioteka jest bramą w czasie. […] Założyć bibliotekę to jak stworzyć życie.

Artur Conan Doyle: […] Człowiek powinien meblować tę maleńką przestrzeń swojej mózgownicy tylko tym, co może mu się naprawdę przydać, a całą resztę może złożyć w zakamarkach swej biblioteki, dokąd zawsze będzie mógł sięgnąć.

Umberto Eco: Rzeczywiście, często się zdarza, że idzie się do biblioteki, bo chce się książki o znanym tytule, ale główną funkcją biblioteki, a przynajmniej funkcją biblioteki w moim domu i w domach wszystkich znajomych, jakich możemy odwiedzać, jest odkrywanie książek, których istnienia się nie podejrzewało, a które, jak się okazuje, są dla nas niezwykle ważne.

Jarosław Iwaszkiewicz: Kocham książkę nie dlatego, że jest piękna zewnętrznie, ale dlatego, że wprowadza mnie w mój własny świat, że odkrywa we mnie, nie na zewnątrz mnie, bogactwa, których nie przeczuwałem. Dlatego też taką miłością otaczam moją bibliotekę.

Jan Paweł II: Biblioteka jest instytucją, która samym swoim istnieniem świadczy o rozwoju kultury. Jest ona bowiem skarbnicą piśmiennictwa, przez które człowiek wyraża swój zamysł twórczy, inteligencję, znajomość świata i ludzi, a także umiejętność panowania nad sobą, osobistego poświęcenia, solidarności i prawa do rozwoju dobra wspólnego.

Stephen King: Kiedy wszystko inne zawiedzie, dajcie za wygraną i idźcie do biblioteki.

Tim Lebbon: Często, kiedy zapuszczała się w serce biblioteki, wiedziała, że podąża drogą, jakiej dotąd nie znała, przesmykiem między alejkami, brodząc po kostki w papierowym kurzu i wśród zapachu dawnych marzeń.

Heinrich Mann: Wiedzą i umysłem zdobywa się świat, wiedza i umysł są celem tego świata. Każda biblioteka, którą zakładamy, którą wydzieramy waszemu skąpstwu, jest kamieniem milowym na drodze naszego awansu.

Charles Martin: Biblioteka była miejscem magicznym. Zawsze czekały tam na mnie tysiące głosów, które chciały prowadzić ze mną dialog. Wchodziłem do środka, spoglądałem na zapełnione książkami regały i szeptałem: – Opowiedz mi historię. I one opowiadały. Biblioteka stała się moją rodziną.

Andre Maurois: Każda biblioteka jest instytutem zrozumienia międzynarodowego. Biblioteki są najważniejszym i najbogatszym źródłem wiedzy o sprawach, które dotyczą całej ludzkości.

Enrique Moriel: Wieczność może być w bibliotekach […], bo zawsze będzie ktoś, kto je odwiedza.

Małgorzata Musierowicz: Kiedyś, gdy mnie zabraknie, nie róbcie z mojej biblioteki masy spadkowej. Proszę was o to. Każda książka jaka stoi na naszych półkach, jest cenna, wyjątkowa i potrzebna, bo każdą z nich czytał ktoś z waszych bliskich.

Guillaume Musso: Czas lektury jest zawsze czasem skradzionym. Z pewnością dlatego metro to największa biblioteka na świecie.

Maria Nurowska: Masz bibliotekę […] zachodź tam, zawrzyj przyjaźń z książkami. Ona najmniej zawodzi.

Jan Parandowski: W bibliotece – każdej książce daje się te same szanse: zdobycia pary oczu, które biec będą po jej kartach, i mózgu, który przyjmie jej myśl – czy to w chwili bieżącej, czy w przyszłości. Nikt tu nie jest wzgardzony ani odsunięty, nie ma tu ani stopni, ani hierarchii: na tej samej półce stoją nieznani autorzy obok wielkich, jakby się dawało pole nieodgadnionej przyszłości. I korzysta ona z tego hojnie.

Jerzy Pilch: Biblioteka jest zbiorem snów zapomnianych, ale utrwalonych, jest szansą nieustannego powrotu, a każdy powrót może tu na powrót stać się pierwszym przyjściem.

Pracownicy Biblioteki Raczyńskich i Członkowie Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich: Biblioteka to nie tylko zbiór książek, to także centrum życia, podstawowe ogniwo społeczeństwa. Biblioteka zawsze stanowiła jądro cywilizacji. To była przestrzeń, która formowała całą resztę – tradycję i pamięć, rozum i postęp.

Joanne Kathleen Rowling: Każdy obraz wzięty do muzeum, każda dobra książka, która trafia do biblioteki, jakkolwiek byłyby one małe, służą wielkiej sprawie – gromadzenia bogactw w kraju. Anton Czechow ¨ Kiedy masz jakieś wątpliwości, idź do biblioteki.

Anatolij Rybakow: Nie ma u nas ludzi niezastąpionych: dziś ja, jutro ty. Chociaż… Jak się tak dobrze zastanowić, to słowa te nie mają sensu. Jeżeli w bibliotece nie ma Puszkina, to mogę zastąpić go Tołstojem, ale będzie to przecież Tołstoj, a nie Puszkin.

Éric-Emmanuel Schmitt: Jeśli chce się wejść w świat kogoś nieznajomego, jakie może być lepsze wprowadzenie niż jego biblioteka?

Rabindranath Tagore: Biblioteka jest wielka przez swą gościnność, a nie przez swe rozmiary.

Adam Zagajewski: Biblioteka natomiast stanowi obszar wolnej miłości, ofiarowuje niezobowiązujące romanse, przelotne związki, kapryśne lektury, niekiedy zachwyt, czasem też nudę, ale zawsze z możliwością szybkiej zmiany. Na szczęście nikt nas nie egzaminuje, czy naprawdę przeczytaliśmy tomy, które wzięliśmy do domu.

Biblioteka czeka!

Autorką plakatu jest Patrycja Nawrocka – jedna z laureatek cyklicznego Wojewódzkiego Konkursu Plastycznego „Czytanie polecam”; organizator Bursa Szkolna Nr 1 w Lublinie